اگر علف های هرز به موقع کنترل نشوند باعث بروز خسارت سنگین به محصول می‌شوند. بر اساس گزارش فائو، میزان خسارت آفات در برنج آسیا 15 درصد، بیماری ها 12 درصد و علف های هرز 11.8 درصد است.
گیاه برنج (Oryza sativa) از خانواده گندمیان است از مهم ترین محصولات زراعی در سراسر جهان است. در گیاه برنج علاوه بر آفات و بیماری ها، علف های هرز هم می‌توانند خسارت زا باشند. علف های هرز با رقابت با محصول اصلی بر سر جذب آب و مواد غذایی و زمین موجب کاهش عملکرد برنج شده و باعث کاهش ارزش اقتصادی آن می‌شوند. اگر علف های هرز به موقع کنترل نشوند باعث بروز خسارت سنگین به محصول می‌شوند. بر اساس گزارش فائو، میزان خسارت آفات در برنج آسیا 15 درصد، بیماری ها 12 درصد و علف های هرز 11.8 درصد است. بررسی دیگر نشان داد که خسارت علف های هرز به برنج 45 درصد و میزان خسارت آفات و بیماری ها به ترتیب 30 و 20 درصد است. تحقیقات در مورد علف های هرز در مزارع برنج شمال کشور نشان داد بیش از 30 گونه علف هرز مهم در مزارع برنج کشور وجود دارد. آخرین علف هرز شناسایی شده در ایران که علف هرز سوروف است، از نظر ظاهری شباهت زیادی به برنج دارد و حتی اشتباها به جای برنج از خزانه به زمین اصلی منتقل می‌شود.
رقابت علف های هرز با گیاه اصلی از طریق اندام هوایی و ساقه با گیاه اصلی است که بر سر نور با گیاه اصلی رقابت می‌کنند مانند سوروف و برخی علف های هرز مانند روغن واش و پیرزها از طریق اندام های زیر زمینی و جذب بیشتر موا غذایی و ممانعت از گسترش ریشه گیاه زراعی باعث خسارت می‌شوند در این علف های هرز کنترل دستی بوسیله وجین کافی نیست در حالیکه وجین برای علف هرزی مانند سوروف کافی است. به علف های هرزی که هر ساله برای گیاهان مشکلات زیادی بوجود می‌آورد علف های هرز سمج گفته می‌شود.
از جمله اقداماتی که باعث کنترل علف های هرز می‌شود استفاده از بذرهای عاری از علف هرز، بهداشت مزرعه، مرزها، کانال های آبیاری، ادوات کشت، انتخاب محل مناسب تهیه خزانه است. علف های هرز برنج مانند سوروف قابلیت تغییر رنگ خود را دارند و می‌توانند شبیه گیاه اصلی باشند. از جمله راههای مبارزه با علف های هرز برنج:
شخم دو تا سه مرحله‌ای در شالیزارها انجام می‌شود مرحله اول در پاییز انجام شده و باعث از بین رفتن بذرهای علفهای هرز مانند سوروف می‌شود. از طرفی شخم عمیق باعث می‌شود بذرهای علف های هرز به اعماق خاک برود و در صورت جوانه زدن نمی‌تواند از خاک خارج شوند. مرحله دوم و سوم شخم زدن که همراه با گل خرابی زمین است اگر به درستی انجام شود می‌تواند در کنترل علف های هرز موثر باشد.
اگر تسطیح شالیزار به خوبی انجام شود باعث می‌شود آب به صورت یکنواخت در عمق خاک پخش شده و از رشد علف های هرز جلوگیری شود. غرقاب کردن و بردن آب به عمق 5 سانتی متری به مدت 4 هفته باعث کاهش رشد علفهای هرز می‌شود. انجام وجین با استفاده از دستگاههایی مانند کونوویدور برای از بین بردن علف های هرز انجام می‌شود. معمولا باید برای داشتن کارایی لازم باید در دو نوبت وجین انجام شود. وجین اول 15 تا 20 روز بعد از نشا کاری و زمان نوبت دوم وجین کردن 20 تا 35 روز بعد از نشا کاری است. انجام تناوب زراعی به کاهش جمعیت علف های هرز غالب کمک می‌کند.
از جمله راههای مبارزه بیولوژیک مانند استفاده از موجوداتی مانند ماهی، قورباغه و اردک برای کنترل علف های هرز برنج هستند. کشت همزمان اردک، برنج و ماهی در شالیزارها برای مبارزه با علف های هرز و همچنین آفات یکی از روش های بیولوژیک است که در برخی کشورها استفاده می‌شود.
مبارزه با علف های هرز برنج کار پر هزینه ای است. آسان ترین و کم هزینه ترین روش روش کنترل علف های هرز کنترل شیمیایی است. بیشتر علف کش های برنج را به شکل پاشیدن در آب مصرف می‌کنند و نیازی به سم پاشی ندارند. مهم ترین علف کش های برنج شامل بن سولفورون متیل (لونداکس)، سینو سولفورون(ستاف) هم به شکل خاکی و هم محلولپاشی قابل مصرف هستند. در روش مکانیزه کاشت برنج کشاورزان علف کش ها را قبل از کاشت نشا به کار می‌برند، در حالیکه در روش انتقال نشای دستی علف کش ها بهتر است 5 تا 7 روز بعد از نشا کاری بر اساس دستوالعمل شرکت تولید کننده مصرف شود. اگر زمان بین شخم دوم یا گل خرابی و کاشت زیاد است نصف علف کش بعد از شخم و نصف دیگر پس از انتقال نشا استفاده شود. اگر علف کش ها در کشت برنج زود مصرف شوند ممکن است به عمق خاک بروند. بهترین زمان برای مبارزه با علف هرز برنج با علف کش های انتخابی تا زمان دو برگی شدن گیاه است. ولی اگر علف کش بلافاصله بعد از انتقال نشا مصرف شود باعث آسیب دیدن نشا می‌شود. زیرا ریشه های برنج نسبت به علف کش ها حساسیت بالایی دارند.
کنترل علف های هرز برنج باید از خزانه شروع شود که به دو روش زراعی و شیمیایی قابل کنترل است. محل کشت خزانه باید عاری از بذر یا خود گیاه علف هرز باشد. بخصوص گیاهانی مانند سوروف یا برنج وحشی که شبیه گیاه برنج هستند. در ابتدا باید محلی انتخاب شود که خاکش غیر آلوده باشد. همچنین علف های هرز زمین خزانه باید به روش دستی و مکانیکی حذف شوند. یکی از اقدامات برای مدیریت علف های هرز آماده کردن خاک و پلاستیک کشیدن روی آن است. برای کنترل علف های هرز داخل خزانه از علف کش هایی مانند بوتاکلر(ماچتی)، تیوبنکارپ(ساترن)، پروپانیل(استام اف 34) و اگزادیازون (رونستار) استفاده می‌شود. میزان مصرف علف کش ها در خزانه 30 تا 40 سی سی در هر 100 متر مربع و 3 تا 4 روز قبل از بذر پاشی است. برای اینکه علف کشهای استفاده شده در خزانه روی بذرهای تازه ریخته شده تاثیر منفی نداشته باشد آب خزانه قبل از ریختن بذر چند بار پر و خالی شود.
برای از بین بردن علف های هرز پس رویشی در خزانه از پروپانیل 40 تا 50 سی سی به ازای 100 متر مربع در مرحله 2 تا 3 برگی علف هرز سوروف و به صورت محلول پاشی استفاده شود. البته علف کش باید زمانی به کار برود که تا 5 تا 6 ساعت آینده بارندگی وجود نداشته باشد. البته هوای سرد اوایل فصل بباعث کمتر شدن اثر این علف کش ها می‌شود از طرفی استفاده از علف کش ها در زیر پلاستیک باعث گیاه سوزی می‌شود. لازم است یک روز قبل از سمپاشی آبیاری قطع شود و دو روز بعد از سمپاشی دوباره جریان آب را بر قرار کرد. برخی سموم مانند پروپانیل تماسی هستند و لازم است برای تاثیر بیشتر با خود علف هرز مانند سوروف تماس داشته باشد. برای سمپاشی هر 100 متر مربع از خزانه مقدار 3 لیتر آب مورد نیاز است.
علف کش هایی مانند بوتاکلر، تیوبنکارپ و اگزادیازون 3 روز قبل از بذر پاشی بستر خزانه تسطیح شود و ماله کشی انجام شود و علف کش داخل آب کرت ها مصرف شود و بعد از نفوذ آب به داخل زمین علف کش و آب روی زمین بمانند. بعد از جوانه زدن بذور علف های هرز و هنگام خروج از خاک ساقه چه یا ریشه چه آنها با علف کش تماس پیدا می‌کند و از بین می‌روند. قبل از بذر پاشی داخل کرتهای خزانه بذرها باید جوانه بزنند.
سوروف
سوروف جنگلی(برنجی)
سوروف برنج
بندواش یا چایر آبی
مرغ
قاشق واش یا بارهنگ آبی
ﮔﻞ ﻣﺮوارﻳﺪي
ﺳﻞواش
ﮔﻮﺷﺎب یا روغن واش
ﮔﻞآردي
ﺗﻴﺮﻛﻤﺎن آﺑﻲ
اویار سلام
پیزر
سوف
آزولا
شبدر آبی یا شبدر چهار پر
سرخس شناور
دانلود اپلیکیشن مشاوره رایگان کشاورزی
مشاوره رایگان کشاورزی، کشاورزی هوشمند، مشاوره تلفنی کشاورزی، آفت، بیماری، کود، بذر، سم، زراعت، باغداری، زنبورداری، دام، طیور، آبزیان، پرورش قارچ، ماشین آلات، خرید و فروش، محصولات و نهاده‌های کشاورزی، زعفران، پسته، گیاهان دارویی، گاو، گوسفند، میگو، مشاوره رایگان، کشاورزی نوین، کشاورزی آنلاین، کشاورزی مدرن، کارشناس کشاورزی، اخبار کشاورزی، دانلود اپلیکیشن کشاورزی، اپلیکیشن کشاورزی، اپلیکشن آفات و بیماری‌ها، مشاوره رایگان با کارشناس کشاورزی، نرم افزار کشاورزی
منبع
دستورالعمل اجرایی مدیریت علف های هرز برنج، افشین ولایی، مژگان یوسفی دیلمی، مرتضی نصیری، محسن عمرانی، 1397