آفت شته مومی در کلزا

شته مومی کلم یکی از مهم ترین آفات کلزا و دیگر گیاهان خانواده کلمیان می‌باشد. در ایران چهار گونه شته به مزارع کلزا خسارت وارد می نماید که در میان آنها شته مومی کلم گونه غالب و آفت کلیدي کلزا می باشد. خسارت شـته مـومی بـه کلـزا باعـث کاهش میزان بذر از 9 تا 77 درصد ومیزان روغن تا 11 درصد شده است. رنگ بدن شته هاي ماده سبز تیره تا سبز روشن بوده و پوشیده از یک ماده مومی آرد مانند می باشد، سر حشره تیره رنگ است و همچنین لکه تیره اي از روي سر تا روي شکم امتـداد دارد .

نحوه خسارت شته مومی کلزا

زمان شروع و آلودگی و استقرار کلنی اولیه شته مومی روي کلزا و در مناطق مختلف ایران متفاوت است. این مرحله در بعضی از مناطق هم زمان با چند برگی بوته کلزا و در طول ماه هاي پائیز بوده و در بعضی از مناطق دیگر اواخر زمستان و یا اوایل بهار می باشد. شته مومی کلم معمولا" به صورت کلنی روي سطح برگ، ساقه، جوانه ها و هم چنین زیر برگ کلزا تجمع نموده و با خرطوم بسیار نازك خود از شیره برگ ها، ساقه هاي جوان، غنچه هاي گل و غلاف ها تغذیه می‌نماید، که آثار این تغذیه به صورت پیچیدگی برگ ها و جوانه هاي انتهایی، ضعف و پژمردگی، زردي برگها، توقف رشد، خشک شدن جوانه هاي انتهایی و در نهایت تشکیل غلاف هاي کوتاه نمایان می‌شود. حساس ترین مرحله رشدي کلزا به شته مومی در مرحله تشکیل غنچه گل، باز شدن گل ها و غلاف دهی می باشد. با تداوم تغذیه شته و ترشح عسلک باعث کثیف شدن اندام هاي گیاه گردیده و مشکلاتی را در برداشت بوجود می‌آورد. حمله بسیار شدید این شته ها می‌تواند کشت کلزا را در بعضی از مناطق کشور محدود کند و چون زمان اوج فعالیت شته در طول دوره گلدهی کلزا بوده که در این مرحله زنبورعسل و دیگر حشرات گرده افشان جهت جمع آوري گرده روي بوته ها فعالیت می‌نمایند، مبارزه شیمیایی با بسیاري از حشره کشها منطقی نمی‌باشد. در ایران این آفت در مناطق گرم و خشک حالت طغیانی دارد زیرا شرایط براي رشد و نمو آفت مطلوب و مناسب بوده در صورتی که دشمنان طبیعی در این مرحله در مقابل جمعیت بیش از حد شته مومی قادر به کنترل طبیعی کلنی شته مومی موجود نبوده و در آلودگی هاي شدید در بعضی از مناطق حداقل نیاز به چندین نوبت مبارزه می‌باشد.

در فصل پاییز، شته هاي بالدار روي خاك و اطراف طوقه بوته هاي کلم و کلزا جمع شده و سپس افراد نر و ماده را از آنها بوجود می‌آیند. شته هاي ماده حاصله مـاده هـاي دیگـري را بوجـود خواهنـد آورد ( از طریـق بکرزایی ) که نرها با آنها جفت گیري می نمایند، هر شته ماده روزانه از 3 تا 4 عدد تخم روي دمبرگها و یا زیر برگها و یا در جوانۀ انتهاي بوته هاي کلم و کلزا می گذارند و سپس شته هاي ماده اي که از این تخمهـا خـارج می‌شوند شته هاي موسسی هستندکه تولید مثل نمـوده و چنـدین نسل را در طول بهار و تابستان ایجاد می‌کنند، هر شته ماده در دوره زندگی کوتاه 80 تا 100 عدد پوره می‌زاید که هر پوره نیز بعد از چند روز اقدام به تولید مثل نموده و در نتیجه جمعیت آنها به شدت افزایش می‌یابد. زمستان گذرانی این آفت بصورت تخم و حشره کامل روي بقایاي گیاهی و یا روي بوته هـاي کلـزا ( جوانـه متراکم مرکزي ) درمزرعه بوده که با گرم شدن نسبی هوا ( اواخر زمستان تا بهار ) به سرعت تکثیر می‌یابند و ظرف مدت 2 هفته از ظهور اولین شته ها به سطح خسارت اقتصادي می‌رسند.

حتی در زمستان نیز جمعیت یک کلنی در گیاه کلزا به نحو باور نکردنی افـزایش مـی‌یابـد، زیـرا آستانه فعالیت شته ها از آستانه رشد کلزا ( میانگین تا 5 درجه ) به مراتب پایین تر است و از طرفی شته مومی به دلیل پوشش مومی مقاوم شرایط نامناسب طبیعی را از 14 - درجه حرارت بالاي صفررا تا حدود 35 درجه را تحمل می‌کند.

کنترل زراعی و بهداشت گیاهی

شته مومی کلم داراي میزبانهاي متعـددي از جملـه خردل وحشی، تربچه وحشی و کیسه کشیش، شلمبیک می‌باشند. لذا حذف این علفهاي هرز که شته ها روي آن تکثیر می‌یابند در کنترل آفت موثر خواهند بود.

استفاده از ارقام متحمل و مقاوم : ارقام طلایه – لیکورد و اکاپی نسبت به ارقام دیگرمتحمـل تر هستند.

در صورتی که جمعیت دشمنان طبیعی (کفشدوزك 7 و 11 نقطه اي و بال توري ها و ...) مخصوصا" زمـانی که جمعیت شته زیاد نباشد در مزرعه کافی و مناسب، نوع و مقدار سم مصرفی و نحـوه و زمـان مبـارزه بسـیار اهمیت دارند، لذا در مبارزه با توجه به تراکم شته و کانوپی مزرعه با انجام سمپاشی نواري یا سمپاشی در حاشیه مزرعه با سموم کم دوام و کم خطر امکان مهاجرت و جابه جایی را به حشرات مفید در مزرعه داده تا بتوانند از ناحیه سمپاشی شده به نواحی سالم جابه جا شوند (مانند سم پریمور).

با توجه به مورفولوژي گیاه کلزا و افزایش جمعیت شته مومی زمان و انتخاب ابزار و تکنیک سمپاشی اهمیت فراوان دارد. لذا حساس ترین مرحله کلزا به شته مومی مرحله ساقه رفتن و تشکیل غنچه و گل و غـلاف اولیـه روي ساقه اصلی بوده که معمولا" مصادف با گرم شدن نسبی هوا می باشد، لذا بایستی مزرعه منظم بازدید و به محض مشاهده کانونهاي اولیه پشت برگها و یا داخل جوانه هاي انتهاي یا غنچه ها با موتور سمپاشهاي اتومـایزر 12 لیتري و یا سمپاشهاي 100 لیتري لانس دار به میزان 250 تا 300 لیتر در هکتار با سموم ذیل کانون کـوبی شود.

کنترل شیمیایی

 ایمیداکلوپراید (کنفیدور %SC35 )یک لیتر در هکتار

 پریمیکارپ (پریمور%WP50 )یک کیلوگرم در هکتار

برچسب ها : کشاورزی ارگانیک , کشاورزی , مشاوره رایگان , مشاوره تلفنی کشاورزی , مشاوره رایگان کشاورزی , مشاوره کشاورزی , کشاورزی مدرن , کشاورزی آنلاین , فروش کودهای کشاورزی , شته مومی کلزا , سم شته مومی کلزا , مراحل کشاورزی ارگانیک , ایمیداکلوپراید , آموزش باغداری , آموزش کشاورزی در منزل , آموزش کشاورزی و باغداری , شته مومی کلم , پیچیدگی برگ کلزا , سمپاشی کلزا , آفت کلزا , سم مناسب برای شته , پریمیکارپ , سفارش آنلاین کود,