لوبیا یکی از مهم ترین منابع غذایی برای انسان است و برای کشت متناوب با گیاهان زراعی مانند گندم و جو مناسب است. لوبیا در بین گیاهان لگومینه دومین رتبه مصرف را بعد از سویا دارد. کشت انواع لوبیا در امداد کشاورز قرار داده شده است در این مطلب روش کشت لوبیا قرمز آورده شده است.
لوبیا یکی از مهم ترین منابع غذایی برای انسان است و برای کشت متناوب با گیاهان زراعی مانند گندم و جو مناسب است. لوبیا در بین گیاهان لگومینه دومین رتبه مصرف را بعد از سویا دارد. کشت انواع لوبیا در امداد کشاورز قرار داده شده است در این مطلبروش کشت لوبیا قرمز آورده شده است.
لوبیا معمولی(Phaseolus vulgaris) گسترده ترین نوع لوبیا در جهان است و 90 درصد سطح زیر کشت در جهان متعلق به این گیاه است. لوبیا اشکال و انواع متفاوتی دارد. لوبیا قرمز افق اولین لاین لوبیا قرمز زودرس در ایران است که دارای بوته هایی به فرم ایستاده است که برای کشت به شیوه مکانیزه مناسب است. بازارپسندی عالی دارد و ایین رقم در زمان پخت تغییر رنگ نمیدهد. فرم رشد لوبیا قرمز افق ایستاده و محدود است، دوره رسیدگی 85 روز و وزن صد دانه آن 45گرم است. همچنین به بیماری موزاییک معمولی لوبیا مقاوم است.
خاک مناسب باید عمیق، نرم و حاصلخیز باشد. پاییز شخم زده شود تا آب بیشتری در زمین ذخیره شود. در بهار با گاورو شدن زمین ابتدا دیسک یا کولتیواتور زده میشود تا کلوخه ها خرد شود. در روش هیرم کاری و استفاده از سیستم ابیاری غرقابی، بعد از تسطیح زمین به کمک دستگاه مرز بند ابعاد کرتها مشخص میشود. برای کنترل علفهای هرز از علفکش هایی مانند ترفلان به میزان 2.5 تا 3 لیتر در هکتار استفاده میشود. در صورتی که به روش هایی مانند بارانی، کلاسیک ثابت، ویل موو، لینیر و ... نیاز به مرزبندی وجود ندارد. جوی و پشته را میتوان بوسیله ردیفکار معمولی و یا پنوماتیک به فاصله 50 تا 75 سانتی متر ایجاد کرد.
ارقامی که دارای رشد محدود هستند بیشترین رشد خود را در زمان گلدهی دارند. در کشت هیرم کاری مقدار بذر مورد نیاز برای هر هکتار بین 200 تا 220 کیلوگرم است. عمق کاشت مناسب در روش هیرم کاری بین 10 سانتی متر و در شرایط خشکه کاری 3 تا 5 سانتی متر توصیه میشود. در روش آبیاری تیپ فواصل بین ردیفها 75 سانتی متر و روی هر پشته دو ردیف کاشت انجام میشود. تاریخ کشت لوبیا قرمز در مناطق و اقلیم های مختلف متفاوت و به دمای محیط، رطوبت خاک و نوع رقم بستگی دارد. دما در زمان کشت لوبیا کمتر از 10 درجه سانتی گراد نباشد. مرحله حساس رشد لوبیا یعنی گلدهی و تشکیل غلاف با اوج گرما و خشکی تابستان مواجه نشود و از طریفی رسیدن محصول به سرما و بارندگی پاییزه مواجه نشود. در استان لرستان تاریخ کشت اواسط اردیبهشت، مرکزی تا اواسط تیر ماه متفاوت هستند. رقم لوبیا قرمز افق زودرس است و به تنش خشکی متحمل است و از طرفی امکان کشت آن تا دهه آخر تیرماه هم ممکن است.
توصیه کودی باید بر اساس آزمون خاک انجام شود ولی اگر در منطقه ای امکان آزمون خاک نباشد میتوان به صورت عمومی از کودهای زیر استفاده کرد:
کود اوره 100 تا 150 کیلوگرم
کود فسفاته 100 تا 150 کیلوگرم
کود پتاسه 100 تا 50 کیلوگرم
از کودهای میکرو مانند:
سولفات روی 40 کیلوگرم در هکتار و
سولفات منگنز 20 کیلوگرم در هکتار
و کود میکروی کامل با غلظت 2 در هزار به صورت محلولپاشی قابل توصیه است. کود اوره برای جلوگیری از شستشو باید در دو زمان یکی به عنوان استارتر و در مرحله 3 برگی به صورت سرک استفاده شود.
نیاز آبی لوبیا بالاست و به تنش خشکی حساس است. البته مقدار آب مورد نیاز به بافت خاک، آب و هوا و نفوذپذیری خاک بستگی دارد. در روش هیرم کاری اولین ابیاری 15 تا 25 روز بعد از کاشت است. آبیاری دوم 8 تا 10 روز و آبیاری های بعدی هر 4 تا 8 روز بعد انجام میشوند. در خاکهای با بافت سبک هر 3 تا 4 روز و در خاک با بافت سنگین هر 5 تا 8 روز یکبار انجام میشود. لوبیا نسببت به شوری آب و خاک حساس است و تا 2 دسی زیمنس بر متر را تحمل میکند و از شوری 0.8 دسی زیمنس بر متر کاهش عملکرد شروع میشود.pH مناسب برای کاشت لوبیا بین 6 تا 7 است.
در لوبیا قرمز رقم افق که یکرقم ایستاده با رشد محدود است تمام غلافها با هم میرسند در این رقم برداشت زمانی انجام میشود که حدود دو سوم غلاف ها رسیده باشد و کاملا خشک نشده باشند. در این زمان رطوبت دانه ها حدود 35 تا40 درصد است. در زمان برداشت محصول با دست محصول در مزرعه میماند تا غلافها خشک شوند، سپس به خرمنگاه منتقل میشوند تا با دستگاه خرمنکوب از غلاف جدا شوند.
منبع
کاشت، داشت و برداشت لوبیاقرمز رقم افق- بهروز اسدی، اسماعیل بیضائی-1398
تمامی حقوق مادی و معنوی این سرویس(وب سایت و اپلیکیشن)متعلق به سامانه امداد کشاورز است.